Ger Post, lector bij Fontys, bijt het spits af. Het onderwerp van het gesprek betreft ketensamenwerking. Hij schetst een beeld van de onderlinge afhankelijkheid in industriële ketens. ‘VDL Nedcar moest begin maart 2022 de productie in Born stilleggen omdat de toelevering van kabelbomen stokt door de oorlog in Oekraïne, waar de Duitse toeleverancier Leoni deze producten laat fabriceren’, vertelt hij. ‘Ook in minder dramatische omstandigheden – zoals de wereldwijde schaarste aan chips en elektronische componenten – moeten bedrijven op zoek naar oplossingen om als keten zo optimaal mogelijk te presteren’. Volgens Niels van Zon, Business Unit Manager Elektronica bij Actemium biedt dat ook kansen. ‘Door onze specialistische kennis op het gebied van zowel ontwikkeling als productie van elektronica, procesaanpak, faciliteiten en fl exibiliteit kunnen we denken in alternatieven en klantspecifieke oplossingen ontwikkelen, produceren en assembleren’, zegt Niels. ‘In deze moeilijke marktsituatie ervaren klanten de meerwaarde van een leverancier die het gehele product life cycle management voor zijn rekening kan nemen.’
Self-assessment als spiegel
‘Het is voor OEMs, toeleveranciers en service partners van groot belang hoe je als keten georganiseerd bent, welke bedrijven daarin een rol spelen. En wat bovendien de onderlinge taakverdeling en verantwoordelijkheden zijn’, gaat Ger verder. ‘Om diverse redenen vragen OEMs steeds meer van toeleveranciers en servicepartners. Niet alleen in operationele prestaties – denk aan prijs, kwaliteit, logistiek – maar in toenemende mate ook op het gebied van engineering en life cycle management’. Om bedrijven hierbij te helpen, hebben Fontys, Wim Steenbergen, auteur op het gebied van ketensamenwerking, en Brainport Industries een self-assessment ontwikkeld. Brainport Industries-leden, die deelnamen aan een workshop op 1 februari j.l., hebben deze ingevuld en zijn op basis van de uitkomsten met elkaar in gesprek gegaan. De resultaten waren verrassend. Niels: ‘De self-assessment houdt je een spiegel voor en confronteert je met vragen waar je niet dagelijks mee bezig bent. Onderwerpen waarvan je weet dat ze belangrijk zijn en van invloed op jouw bedrijfsprestaties, maar die niet iedere dag vragen om aandacht of actie’.
Cruciaal voor partnerships
Ger bevestigt: ‘Het zijn onderwerpen die soms als een vaststaand gegeven worden beschouwd. Bijvoorbeeld, wat jouw grootste klanten van je verwachten, terwijl je daarin als toeleverancier – eveneens als mkb – best ook zelf invloed op hebt’. Het invullen van de online vragenlijst kost niet meer dan tien tot vijftien minuten en dwingt je om na te denken over jouw rol en positie in de keten, strategie, competenties, partnership management en verbeterperspectief. Ger: ‘Ik kan vooral aanbevelen om de vragenlijst door meerdere personen in het MT of bedrijf te laten invullen. En daarna met elkaar in gesprek te gaan over elkaars beelden en verbetersuggesties. In de praktijk blijkt dat vanuit verschillende bedrijfsfuncties ook verschillende beelden over de samenwerking in de keten bestaan’. Daarbij gaat het niet alleen om verbetering op technisch, fi nancieel of juridisch vlak. Niels stipt ook andere gebieden aan die door het invullen van de vragenlijst aan de oppervlakte komen. ‘Samenwerken met andere bedrijven lijkt heel simpel, ieder zijn vakgebied immers’, legt hij uit. ‘De klant weet wat hij nodig heeft en de toeleverancier beheerst zijn vak ook. Maar het succes zit ‘m vooral ook in die menselijke kant. Investeren we voldoende om elkaar goed te kennen en te begrijpen? Daarin zit vaak het verschil tussen een vruchtbare samenwerking en minder succesvolle partnerships’.
Win-win situatie
Voor Fontys is de samenwerking met Brainport Industries en bedrijven als Actemium van groot belang. ‘Door studenten in te zetten bij verbeterprojecten, bieden we onze technisch bedrijfskundige studenten de mogelijkheid om praktische ervaring op te doen rondom ketensamenwerking. Bedrijven kunnen met een afstudeerder of een studententeam een onderzoek laten uitvoeren naar specifi eke verbetermogelijkheden of -plannen. Een win-win situatie’. Niels bevestigt het belang van deze samenwerking. ‘Ik werk bijvoorbeeld graag mee aan een vervolgonderzoek naar de rol van een goed contract in het organiseren van samenwerking binnen de keten. Een afspraak met een juridisch student is op dit moment in de maak’.
Tekst: Jeanette van Haasen
Fotografie: Kees Bennema